Мето Јовановски

актер

Еден од најистакнатите македонски актери, познат по својот оригинален пристап на актерската мајсторија, фокусиран кон откривањето на своите потенцијали и нивно постојано надградување, Мето Јовановски е исклучителен уметник, од оние ретките што сакаме да ги гледаме и слушаме во секоја можна прилика.

Од првите денови на својата актерска професија, тој го востанови својот специфичен актерски потенцијал, втемелен на експресивниот израз, автентичниот говорен инструментариум и вонвременската сценско-аудио-визуелна презентација. На планот на сите медиуми/уметности (театар, телевизија, радио и филм) тој создава свој печат што публиката низ генерациите го препознава и наградува. Роден е во село Панчарево, Беровско, 1946 година, на 17 јануари. Пред да се запише на Театарската академија во Софија, каде што и дипломирал во 1971 година, активно играл на сцената на Народниот театар од Штип. По дипломирањето се вработува во Драмски театар од Скопје (1 септември 1971 година). Истата година дебитира и на филмското платно, со улогата во филмот Македонскиот дел од пеколот (по сценарио на Славко Јаневски, Панде Ташковски и Ватрослав Мимица, и во режија на Ватрослав Мимица, продукција на Вардар филм – Скопје). На сцената на Драмскиот театар останува до своето пензионирање. Меѓутоа, пензионирањето не значи дека ја прекинува својата актерска креативност. До денес, Мето Јовановски е активен актер, кај нас и надвор од границите на нашата земја. На сцената на матичниот театар, но и на другите сцени во и надвор од нашата земја остварил повеќе од педесет улоги, режирал шест претстави и реализирал повеќе од дваесет филмски ролји. На македонската публика и е познат и како актер во некои од најзначајните, денес антологиски телевизиски серии и филмови, посебно тие наменети за детската публика. На планот на сите медиуми кои ги има за свои, тој репрезентира автентичен актерски спецификум кој останува длабоко вмрежан во културната меморија на неговата публика.

Меѓу најпознатите негови актерски достигнувања се улогата на Јане во претставата Јане Задрогаз (1974), Хамлет во истоимената претстава, во режија на Слободан Унковски (1977); на Еригон во истоимената претстава на Плевнеш, во режија на Љубиша Георгиевски (1982); на Бранко Митиќ во Карамазови од Душан Јовановиќ, во режија на Паоло Маѓели (1984), како и вонредната изведба на Симон во денес антологиската претстава на Диво месо од Горан Стефановски, во режија на Слободан Унковски (1979). Секоја од овие улоги, е изградена како посебна партитура која фигурира во комплексот на театарската претстава. Театарската критика е позитивна и фасцинирана од играта на Мето Јовановски. Секоја од овие ролји и денес е антологиска и како таква може да се студира. За својот обемен ангажман во македонската театарска, филмска и телевизиска продукција, Мето Јовановски е наградуван со голем број на награди и признанија. За улогата на Симон во претставата Диво месо, ја добил Наградата на град Скопје „13 Ноември“ (1980); за улогата на Вани во филмот Црвениот коњ добива Голема диплома за машка епизодна улога на Филмскиот фестивал на актерски остварувања (Ниш, 1981); За истата улога на Фестивалот на Филмска камера „Браќа Манаки“ – Битола е награден од списанието „Екран“ за Актер на годината (Битола, 1981); Државна награда „11 Октомври“ добил за улогата на Еригон во истоимената претстава (од Јордан Плевнеш, во режија на Љубиша Георгиевски, Драмски театар – Скопје, 1982); За истата ролја ги добил и наградите Златен венец за најдобро актерско остварување на Фестивалот МЕС (Сараево, 1982) и Награда за актерско остварување на МТФ „Војдан Чернодрински“ (Прилеп, 1982); На истите фестивали е награден со Награда за актерско остварување за улогата на Бранко Митиќ во претставата Карамазови (Прилеп, 1984 и Сараево, 1985); Гран при „Ќеле кула“ за најдобар актер на Филмскиот фестивал на актерски остварувања за улогата на Драгослав во филмот Среќна нова `49 (Ниш, 1986); За истата ролја ја добива Годишната награда „Златна клапа“ од ревијата ТВ Новости (1096); За улогата на Цибра од претставата Тетовирани души ја добива Наградата за актерско остварување на МТФ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп (1987); За улогата на Илија од филмот Тетовирање ја добива највисоката награда Гран при на Филмскиот фестивал на актерски остварувања (Ниш, 1991); Од страна на списанието „Екран“ е прогласен за Актер на годината во 1994г.; На МТФ „Војдан Чернодрински“ Прилеп е награден уште и за улогата на Актерот во претставата Розенкранц и Гилдестерн се мртви (Прилеп, 1985), за улогата на Војницки во претставата Вујко Вања (Прилеп, 1998) и за улогата на Арсе во претставата Писание (Прилеп, 2002). Државната награда за животно дело „11 Октомври“ ја добива и во 2001г. Овој само селективен избор на бројните награди ја докажува успешната актерска мајсторија на Мето Јовановски.